Η απόκτηση ειδικότητας κατά τα ιατρικά πρότυπα, πλέον της εξειδίκευσης του Κλινικού Φαρμακοποιού, είναι ένα θέμα για το οποίο σκόπευα να γράψω εδώ και αρκετό καιρό. Η αφορμή μου δόθηκε από σημερινή δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό της Royal Pharmaceutical Society, το εξαιρετικό The Pharmaceutical Journal, η οποία περιγράφει το φιλόδοξο πρόγραμμα του Αγγλικού τμήματος του Εθνικού Συστήματος Υγείας, του NHS England, σύμφωνα με το οποίο 13 έως 36 νοσοκομεία σε όλη την επικράτεια επρόκειτο να εισάγουν κλινικούς φαρμακοποιούς στα Τμήματα Επειγόντων, προκειμένου να ανακουφίσουν την πίεση που ασκείται στο σύστημα αλλά και να βοηθήσουν στην πρόληψη και την επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με τα φάρμακα και τα οποία μπορούν να αποφευχθούν. Τελικά, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος που εκδηλώθηκε από τις διοικήσεις των νοσοκομείων για το πρόγραμμα, περισσότερα από 60 νοσοκομεία θα συμμετάσχουν στην πιλοτική φάση που ξεκινάει τον Φεβρουάριο του 2015.
Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα αποτελεί ουσιαστικά υιοθέτηση της πρότασης της Royal Pharmaceutical Society προς το Εθνικό Σύστημα Υγείας σχετικά με τον ρόλο που μπορεί να παίξει η παρουσία φαρμακοποιών στα Επείγοντα. Ο πιλότος εντάσσεται στο πενταετές πλάνο του NHS England για τις μεταρρυθμίσεις του συστήματος.
Τι κάνει όμως ένας κλινικός φαρμακοποιός σε μια τέτοια θέση;
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, κλινικοί φαρμακοποιοί στελεχώνουν τα Τμήματα Επειγόντων των νοσοκομείων εδώ και αρκετό καιρό, αν και η ειδικότητα αυτή θεωρείται ότι ακόμα αναπτύσσεται. Όμως, είναι αδιαμφισβήτητη η προστιθέμενη αξία που αποκτά το ίδρυμα που αποφασίζει να επενδύσει σ’ αυτήν. Ήδη από το 2008 έχουν εκδοθεί κατευθυντήριες οδηγίες υπό την αιγίδα της American Society of Health-System Pharmacists σχετικά με τον ρόλο των φαρμακοποιών στα Επείγοντα, τονίζοντας ότι
«..[οι φαρμακοποιοί επειγόντων] παρέχουν πολλές υπηρεσίες ζωτικής σημασίας στα ΤΕΠ. Ο κεντρικός ρόλος του EMP (emergency medicine pharmacist) είναι να βελτιώνει τις εκβάσεις των ασθενών μέσω της βελτίωσης της ασφάλειας, της πρόληψης φαρμακευτικών σφαλμάτων, της βελτιστοποίησης των φαρμακοθεραπευτικών σχημάτων και των εκβάσεων της θεραπείας είτε μέσω της συμμετοχής τους σε δραστηριότητες παροχής φροντίδας απευθείας στον ασθενή είτε μέσω πρωτοβουλιών βελτίωσης της ποιότητας. Επιπλέον, ο EMP συμμετέχει στην εκπαίδευση του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού των ΤΕΠ αλλά και των ασθενών και των φροντιστών τους».
Ο ρόλος αυτός υποστηρίζεται και από την Υπηρεσία Έρευνας και Ποιότητας στην Υγεία του Αμερικανικού Υπουργείου Υγείας (https://www.ahrq.gov/), της οποίας σκοπός είναι η παραγωγή έρευνας για την βελτίωση της ποιότητας, της ασφάλειας και της προσβασιμότητας στην περίθαλψη, όπως γίνεται φανερό από σχετικό έγγραφό της. Τέλος, ιδιαίτερη μνεία γίνεται και από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όπως δείχνει το σχετικό ρεπορτάζ του NPR για τους κλινικούς φαρμακοποιούς των ΤΕΠ του Παιδιατρικού Νοσοκομείου του Dallas.
Ίσως ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσουμε καλύτερα τα παραπάνω, είναι να αφήσουμε τους ίδιους να μας το περιγράψουν. Παραθέτουμε λοιπόν δύο κατατοπιστικά βίντεο με αυτό ακριβώς το αντικείμενο και κλείνουμε με την ευχή να δούμε κάτι τέτοιο και στη χώρα μας κάποτε, αν και, κακά τα ψέματα, πρέπει να επιλυθούν βασικότερα ζητήματα πρώτα. Όπως, για παράδειγμα, να αναγνωρίσει το Υπουργείο -και κατ’ επέκταση το ΕΣΥ- ότι υπάρχει αυτό το πράγμα που ονομάζεται Κλινική Φαρμακευτική.