Πρώτες βοήθειες στην επιληπτική κρίση

Κάποιες φορές στα άρθρα μας, ακολουθείτε συνδέσμους που σας οδηγούν σε ιστοσελίδες που δεν μας ανήκουν. Οι σύνδεσμοι αυτοί επισημαίνονται με ένα βέλος στα δεξιά του συνδέσμου.
Παρότι καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να περιλαμβάνουμε στο περιεχόμενό μας μόνο συνδέσμους που οδηγούν σε ιστοσελίδες υψηλής ποιότητας, δεν έχουμε καμία ευθύνη για το περιεχόμενο ή τη διαθεσιμότητα ιστοσελίδων που ανήκουν σε τρίτους.
Επιπλέον, έχετε υπόψη σας ότι οι πολιτικές ασφάλειας και ιδιωτικότητας σε αυτές τις ιστοσελίδες πιθανόν να είναι διαφορετικές από αυτές του Κλινικού Φαρμακοποιού, συνεπώς φροντίστε να τις διαβάσετε προσεκτικά.
Για ερωτήματα και ανησυχίες σχετικά με το περιεχόμενο των συνδεδεμένων ιστοσελίδων, παρακαλούμε να απευθύνεστε στους διαχειριστές αυτών.

Η επιληπτική κρίση είναι μια κατάσταση που χρήζει άμεσης βοήθειας, ώστε να προστατευθεί το άτομο από τραυματισμούς και να μεταφερθεί έπειτα, αν είναι απαραίτητο, σε νοσοκομείο. Υπάρχουν, ωστόσο, πολλές παρανοήσεις γύρω από τον τρόπο που προσφέρεται αυτή η βοήθεια, ειδικά σε σχέση με τη γλώσσα και την τοποθέτηση αντικειμένου εντός του στόματος για τη συγκράτησή της. Είναι διαδεδομένη η λάθος αντίληψη ότι η γλώσσα «γυρνάει» ή ότι το άτομο «καταπίνει τη γλώσσα του», γι’ αυτό και πρέπει να τοποθετηθεί  κάτι στο στόμα του, ενώ στην πραγματικότητα το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι η χαλάρωση της γλώσσας και η υποχώρησή της προς το φάρυγγα με αποτέλεσμα την απόφραξη των αεροφόρων οδών. Η τοποθέτηση του ατόμου σε θέση ανάνηψης και η έκταση της κεφαλής είναι ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος για την εξασφάλιση ανεμπόδιστης αναπνοής. Στην περίπτωση δε της επιληπτικής κρίσης, το πιθανότερο είναι το άτομο να δαγκώσει τη γλώσσα του λόγω των σπασμών και να είναι πάρα πολύ δύσκολο να ανοίξει κάποιος το στόμα του.

Τονικοκλονικές Κρίσεις

Το άτομο εμφανίζει δυσκαμψία, χάνει τις αισθήσεις του και πέφτει στο έδαφος. Έπειτα από αυτό, τα άκρα του αρχίζουν έναν σπασμό με δυνατές, συμμετρικές και ρυθμικές κινήσεις. Μπορεί να χαθεί ο έλεγχος της αφόδευσης και της ούρησης και το άτομο να γίνει κυανωτικό λόγω ακανόνιστης αναπνοής.

  • Βεβαιωθείτε ότι δεν διατρέχετε κίνδυνο και προστατέψτε τον ασθενή από τραυματισμό (π.χ. απομακρύνετε αιχμηρά αντικείμενα, βγάλτε τα γυαλιά του αν φοράει)
  • Προστατέψτε το κεφάλι του – τοποθετήστε κάτι μαλακό κάτω από το κεφάλι του.
  • Ελέγξτε αν ο ασθενής έχει μαζί του κάρτα ή κάποιο άλλο αξεσουάρ που επιβεβαιώνει ότι έχει επιληψία.
  • Εξασφαλίστε την αναπνοή του τοποθετώντας τον σε θέση ανάνηψης αφού παρέλθει η επιληπτική κρίση.
  • Παραμείνετε με τον ασθενή μέχρι να αναρρώσει πλήρως.
  • Καθησυχάστε τον με ηρεμία.
  • ΜΗΝ περιορίζετε τις κινήσεις του ασθενή.
  • ΜΗΝ τοποθετείτε οτιδήποτε στο στόμα του ατόμου.
  • ΜΗΝ προσπαθείτε να τον μετακινήσετε εκτός κι αν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.
  • ΜΗ δώσετε οτιδήποτε να πιει ή να φάει μέχρι να έχει αναρρώσει πλήρως.
  • ΜΗΝ προσπαθήσετε να τον συνεφέρετε.

Καλέστε ασθενοφόρο εάν

  • Γνωρίζετε ότι είναι η πρώτη επιληπτική κρίση του ατόμου.
  • Η κρίση συνεχίζεται για περισσότερο από πέντε λεπτά.
  • Το άτομο εμφανίζει διαδοχικές κρίσεις χωρίς να ανακτά τις αισθήσεις του ενδιάμεσα.
  • Το άτομο τραυματίζεται κατά τη διάρκεια της κρίσης.
  • Πιστεύετε ότι το άτομο χρειάζεται επείγουσα ιατρική παρέμβαση.

Εστιακές Κρίσεις

Σε αυτό το είδος κρίσης, το άτομο μπορεί να μην έχει συναίσθηση του περιβάλλοντος ή του τι κάνει. Μπορεί να περιφέρεται άσκοπα ή να κάνει αυτόματες κινήσεις όπως ανοιγόκλεισμα των χειλιών και ψηλαφητές κινήσεις του χεριού. Το άτομο μπορεί να επιδεικνύει συμπεριφορά που να ληφθεί λανθασμένα ως επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών.

  • Προφυλάξτε το άτομο από κίνδυνο καθοδηγώντας το.
  • Παραμείνετε μαζί του μέχρι να αναρρώσει πλήρως.
  • Να είστε καθησυχαστικός και ήρεμος.
  • Εξηγείστε του ό,τι πιθανώς να μη θυμάται ότι έγινε/ έκανε κατά τη διάρκεια της κρίσης.
  • ΜΗΝ περιορίζετε τις κινήσεις του ατόμου.
  • ΜΗΝ συμπεριφέρεστε με τρόπο που μπορεί να τον τρομάξει, π.χ μην κάνετε απότομες κινήσεις, μην του φωνάζετε.
  • ΜΗΝ υποθέτετε ότι ο ασθενής αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει ή τι έχει συμβεί.
  • ΜΗΝ του δίνετε οτιδήποτε να φάει ή να πιει έως ότου αναρρώσει πλήρως.
  • ΜΗΝ προσπαθείτε να τον συνεφέρετε.

Καλέστε ασθενοφόρο εάν

  • Γνωρίζετε ότι είναι η πρώτη επιληπτική κρίση του ατόμου.
  • Η κρίση συνεχίζεται για περισσότερο από πέντε λεπτά.
  • Το άτομο τραυματίζεται κατά τη διάρκεια της κρίσης.
  • Πιστεύετε ότι το άτομο χρειάζεται επείγουσα ιατρική παρέμβαση.

Πρώτες βοήθειες για άτομο σε αναπηρικό αμαξίδιο

Τα άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό καροτσάκι ή έχουν άλλα κινητικά προβλήματα πρέπει να απευθυνθούν στο θεράποντα ιατρό τους ώστε να καταρτιστεί ένα πλάνο φροντίδας, το οποίο περιλαμβάνει οδηγίες για το πώς οι γύρω τους θα τους βοηθήσουν σε περίπτωση επιληπτικής κρίσης.

Γενικές οδηγίες διαχείρισης ατόμων σε αναπηρικό καροτσάκι που παθαίνουν επιληπτική κρίση

  • Βάλτε το φρένο στο αμαξίδιο, ώστε να μη μετακινηθεί.
  • Αφήστε το άτομο σε καθιστή θέση στο καροτσάκι κατά τη διάρκεια της κρίσης (εκτός κι αν το πλάνο φροντίδας υποδεικνύει ότι πρέπει να μετακινηθεί). Η μετακίνηση μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό του ασθενή, αλλά και δικό σας.
  • Εάν ο ασθενής φοράει ζώνη ασφαλείας, αφήστε τη δεμένη.
  • Εάν δε φοράει ζώνη, υποστηρίξτε τον προσεκτικά, ώστε να μην πέσει από το καροτσάκι.
  • Προστατέψτε το κεφάλι του ασθενή και υποστηρίξτε το προσεκτικά. Ένα προσκέφαλο ή ένα τυλιγμένο πανωφόρι μπορεί να είναι αρκετό.
  • ΜΗΝ περιορίζετε τις κινήσεις του ατόμου.
  • ΜΗΝ τοποθετείτε οτιδήποτε στο στόμα του ατόμου.
  • ΜΗ δώσετε οτιδήποτε να πιει ή να φάει μέχρι να έχει αναρρώσει πλήρως.
  • ΜΗΝ προσπαθήσετε να τον συνεφέρετε.

Όταν ένα άτομο πάθει επιληπτική κρίση μέσα στο νερό, πχ σε μπανιέρα, πισίνα

  • Στηρίξτε το άτομο μέσα στο νερό με το κεφάλι γυρισμένο ώστε το πρόσωπο και το κεφάλι να είναι έξω απ’ το νερό.
  • Απομακρύνετε το άτομο απ’ το νερό μόλις σταματήσουν οι σπασμοί της κρίσης.
  • Ελέγξτε αν αναπνέει το άτομο.
  • Αν όχι, αρχίστε αμέσως CPR (Cardiopulmonary Resuscitation) (καρδιοπνευμονική ανάνηψη).
  • Καλέστε ασθενοφόρο. Ακόμη κι αν το άτομο φαίνεται ότι έχει συνέλθει τελείως, θα πρέπει να κάνει πλήρη ιατρική εξέταση. Η κατάποση νερού μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον πνεύμονα ή την καρδιά.

Συνοπτικά, στο παρακάτω βίντεο φαίνονται παραστατικά οι κινήσεις που πρέπει να γίνουν όταν ένα άτομο πάθει επιληπτική κρίση. Οι  κινήσεις αυτές συνοψίζονται στο μνημονικό ACTION για τις τονικοκλονικές κρίσεις.

A             Assess (Αξιολογήστε την κατάσταση – κίνδυνοι για εσάς και τον ασθενή)

Assess the situation – are they in danger of injuring themselves? Remove any nearby objects that could cause injury

C             Cushion (Προστατέψτε το κεφάλι του ασθενή)

Cushion their head (with a jumper, for example) to protect them from head injury

T              Time (Χρόνος– αν η κρίση διαρκεί πάνω από πέντε λεπτά, καλέστε ασθενοφόρο)

Check the time – if the seizure lasts longer than five minutes you should call an ambulance

I               Identity (Ταυτότητα– ελέγξτε αν ο ασθενής έχει μαζί του πλάνο διαχείρισης των κρίσεών του)

Look for a medical bracelet or ID card – it may give you information about the person’s seizures and what to do

O             Over (Τέλος– μετά το πέρας της κρίσης, τοποθετήστε τον ασθενή σε θέση ανάνηψης, μείνετε μαζί του και καθησυχάστε τον)

Once the seizure is over, put them on their side (in the recovery position). Stay with them and reassure them as they come round

N             Never (ΠΟΤΕ μην περιορίζετε, μην τοποθετείτε κάτι  στο στόμα και μη δίνετε φαγητό ή ποτό στον ασθενή)

Never restrain the person, put something in their mouth or try to give them food or drink  

YouTube player

ΠΗΓΕΣ

  1. https://www.epilepsy.org.uk/info/firstaid, Accessed 09/5/2015
  2. http://www.epilepsyaustralia.net/, Accessed 09/5/2015

Μοιραστείτε τη γνώση!